Kryzysem psychicznym nazywamy takie doświadczenie, które zakłóca wewnętrzną emocjonalną równowagę danej osoby. Może być ono wywołane różnego rodzaju bodźcami, które powodują zagrożenie dla sensu życia jednostki, jej systemu wartości, czy obrazu własnej osoby. Kryzys może być spowodowany wystąpieniem niespodziewanej sytuacji lub konfrontacją z krytycznym wydarzeniem. Zazwyczaj takie doświadczenie nie tylko narusza wewnętrzną równowagę człowieka, ale wywołuje również szereg negatywnych emocji, i często przekracza możliwości samodzielnego poradzenia sobie. Z kryzysem mamy do czynienia wtedy, gdy poziom stresu, który wzbudza dana sytuacja przekracza obecne możliwości obronne osoby i zakłóca jej normalne funkcjonowanie, powoduje stan szoku, chaosu, poczucie „nieogarniania rzeczywistości” oraz „nie dawania sobie rady”.
Przyczyny kryzysu psychicznego
Kryzys psychiczny jest zatem rodzajem reakcji na wydarzenia krytyczne. Szczególna odmiana kryzysu psychicznego to reakcja na wydarzenia traumatyczne, które wiążą się z sytuacją zagrożenia życia lub ryzykiem poważnego urazu, a także z innymi okolicznościami naruszającymi poczucie bezpieczeństwa osoby takimi jak np. katastrofy naturalne, wypadki komunikacyjne czy doświadczenie przemocy.
Doświadczenie kryzysu może być jednak również reakcją na każde wydarzenie stresujące o silnym charakterze. Każdy człowiek ma inaczej „ustawiony” próg stresu, który jest dla niego akceptowalny. Osoby o większej wrażliwości mogą doświadczać reakcji kryzysowych nawet w odpowiedzi na bodźce lub wydarzenia, które innym mogą nie kojarzyć się z bardzo silnym stresem. Jest to kwestia bardzo indywidualna, dlatego też nie można z góry zakładać jaki czynnik może doprowadzić do reakcji w postaci emocjonalnego kryzysu. Czasami na kryzys mogą złożyć się różnorodne wydarzenia nieprzychylne dla jednostki, które następują w zbyt krótkim czasie po sobie, i nie pozwalają osobie na zachowanie równowagi i „nabranie oddechu”.
Reakcja kryzysowa często towarzyszy takim wydarzeniom jak np. rozstanie, rozwód, utrata pracy, zmiana pracy, konflikt w pracy czy nagła zmiana statusu materialnego, ale może również być odpowiedzią na inne zdarzenia, a nawet na takie, które w potocznym rozumieniu nie kojarzą się z przeżywaniem stresu.
Objawy kryzysu psychicznego
Takiej reakcji może towarzyszyć szereg nieprzyjemnych objawów odczuwanych zarówno na poziomie emocjonalnym jak i fizjologicznym. Na poziomie emocjonalnym osoba doświadcza przede wszystkim różnych form niepokoju a nawet nasilonego lęku, złości, poczucia winy, krzywdy lub pustki i straty. Może też odczuwać wstyd, bezsilność, bezradność, chęć wycofania się z dotychczasowych aktywności, poczucie niemocy. Tym typowym, a także możliwym innym nietypowym, ale zawsze negatywnym emocjom wtórują często problemy na poziomie fizjologicznym, takie jak poczucie pobudzenia, problemy ze snem (bezsenność lub nadmierna senność), nadmierna potliwość, częste oddawanie moczu, biegunki lub zaparcia, bóle głowy, brzucha, brak zainteresowania sferą seksualną.
Osoba doświadczająca kryzysu często ma trudność w skupieniu się na jednej rzeczy, przeżywa stale w głowie wydarzenie, które doprowadziło do załamania jej poczucia bezpieczeństwa, jest w „szoku” i czuje się zamknięta w klatce swoich przeżyć i odczuć, próbując, często w pierwszej fazie, bezskutecznie poradzić sobie z zaistniałą sytuacją.
Po pomoc do psychologa Warszawa
Na szczęście kryzys psychiczny nie jest stanem długotrwałym, w najbardziej dotkliwej i ostrej postaci trwa najczęściej od kilku dni do kilku tygodni. Jednocześnie jednak bardzo istotny jest charakter podjętych wówczas przez osobę działań i prób wyjścia z „matni”. Niezwykle ważne jest to, aby osoba przeżywająca kryzys nie została w tej sytuacji sama. Bardzo istotne jest wsparcie z zewnątrz, czasem wystarcza wsparcie najbliższych, jeśli są oni w stanie objąć osobę doświadczającą kryzysu szczególną ochroną i opieką. Niestety bardzo często takie wsparcie bywa niewystarczające, szczególnie w sytuacji, gdy na kryzys narażeni są również bliscy, którzy sami też borykają się z przeżywaniem nazbyt stresującej sytuacji lub też zajęci są swoimi własnymi sprawami i kłopotami.
Wpływ wydarzeń krytycznych może być bardzo silny i utrzymywać się przez dłuższy czas, szczególnie gdy osoba jest „zostawiona sama sobie” i przeżywa w nasilony sposób negatywne emocje oraz nie jest w stanie pozbyć się charakterystycznego lęku lub pobudzenia i ma problemy z zaakceptowaniem nowej sytuacji, w której się znalazła. Zdarza się, że kryzys pozostawia głęboki ślad w psychice w postaci traumy, utrzymującego się lęku i poczucia utraty bezpieczeństwa.
W związku z tym, że charakterystyczną cechą kryzysu jako reakcji jest niemożność samodzielnego poradzenia sobie w danej sytuacji najbardziej wskazaną formą pomocy jest profesjonalna pomoc psychologa z Warszawy. Jeżeli przeżywaniu kryzysu psychicznemu towarzyszy wsparcie wówczas staje się on nie tylko zagrożeniem, ale również szansą na rozwój i wzrost osobisty.
Centrum probalans zaprasza
Profesjonalna pomoc psychologiczna ukierunkowana na pomoc osobie doświadczającej kryzysu psychicznego jest specjalną interwencją psychologiczną tzw. interwencją kryzysową, nastawioną na zapewnienie osobie wsparcia emocjonalnego, poczucia bezpieczeństwa i redukcji lęku. Takie wsparcie umożliwia osobie doświadczającej kryzysu pozbycie się nadmiaru bagażu emocjonalnego. Pomaga też w ułatwieniu zrozumienia sytuacji, która wywołała kryzys oraz w nadaniu jej sensu. Reakcje osoby doświadczającej kryzysu stają się dla niej zrozumiałe i przestają napawać ją niepokojem.
Na dalszych etapach pomocy wskazana jest również psychoterapia, umożliwiająca osobie zrozumienie, przepracowanie traumy, żalu, złości, pogodzenie się z nową sytuacją i osiągnięcie satysfakcjonującego emocjonalnie stanu. Kryzys staje się wówczas szansą na „nowe życie”, dzięki dopasowaniu systemu wartości, umocnieniu poczucia sensu i celowości życia danej osoby oraz zrozumieniu przez nią na nowo rzeczywistości i głębszym poznaniu własnej osoby, zarówno w aspekcie jej słabości jak i wypracowywaniu czy też dostrzeżeniu w trakcie psychoterapii mocnych stron i dotychczas uśpionego potencjału.
Poznaj nasz zespół. Sprawdź kto może Ci pomóc.