Nie wiem jak to się dzieje. Po prostu zaczynam jeść i nie mogę przestać. Czasami to się zaczyna kiedy naprawdę jestem głodna ale często jest to mechaniczna reakcja na jakąś sytuację lub napięcie. Pochłaniam szybko to co wpadnie mi w ręce. Jem, aż boli mnie brzuch i nie mogę już nic więcej zmieścić. Za chwilę dołącza poczucie winy i przerażenie. Znowu to zrobiłam. To jakiś koszmar.

napadowym objadaniu się mówimy wtedy kiedy epizodom jedzenia, w których zjadana jednorazowo ilość pokarmów jest postrzegana jako nadmierna, towarzyszy również utrata kontroli.To właśnie utrata kontroli odróżnia napady jedzenia od zwykłego przejadania się. Można jej doświadczać w różny sposób. Niektórzy wpadają w trans kiedy tylko zaczynają jeść i już nie mogą przestać, inni tuż po wyjściu z pracy, gdy zaczynają myśleć o tym co zjedzą, a jeszcze inni wieczorem lub w nocy automatycznie maszerują do lodówki i pochłaniają cokolwiek, co wpadnie im w ręce.

Błędne koło

Może to być czynność wykonywana bezrefleksyjnie, mechanicznie i bez zastanawiania się czy jest się naprawdę głodnym, ale też moment rozpoczęcia jedzenia może być planowany i oczekiwany. Samo myślenie o tym co się zje wprowadza w stan specyficznego pobudzenia, zabarwionego nutką euforii. Na początku jedzenie może nawet sprawiać przyjemność, jednak po przekroczeniu pewnej granicy emocje te ustępują i pojawia się złość skierowana na siebie, odraza i poczucie winy.

Objadanie odbywa się najczęściej w samotności, po kryjomu. Pochłaniane są najróżniejsze pokarmy, ale często są to te „zakazane”, „szkodliwe” i „tuczące” np.  produkty zawierające dużo węglowodanów lub/i tłuszczy.

Statystyczny epizod objadania się trwa od kilkunastu minut do dwóch godzin, zaś wartość spożywanego pokarmu waha się od 1000 do 2000 kalorii. Około 25% osób przekracza wartość 2000 kalorii, a 10% zjada ponad 6000 kalorii.

Centrum probalans oferuje skuteczną pomoc psychologa Warszawa

Problem z objadaniem się czy zaburzenie odżywiania? – problem okiem psychologa w Warszawie

To, czy mamy do czynienia z utrwalonym zaburzeniem odżywiania zależy od tego, czy takie napady objadania zdarzają się regularnie, czy mają wpływ na zdrowie fizyczne i jakość życia, a także od tego, co następuje po ich zakończeniu.

Jeżeli epizody jedzenia mają miejsce co najmniej raz w tygodniu, istnieje duże prawdopodobieństwo rozpoznania takich zaburzeń odżywiania jak bulimia lub zaburzenie napadowego objadania się. Obok anoreksji są to dwa najczęściej diagnozowane zaburzenia występujące u osób dorosłych.

Czynności takie jak prowokowanie wymiotów czy stosowanie środków przeczyszczających utrwalają nieprawidłowy wzorzec jedzenia, mogą być głównymi procesami podtrzymującymi napadowe objadanie się i w rezultacie prowadzą do poważnych zaburzeń. Wyniki badań pokazują, że stosowanie diet odchudzających może zwiększyć ryzyko wystąpienia zaburzeń odżywiania aż ośmiokrotnie.

Ponadto, ryzyko zaburzeń odżywiania pogłębia nadmierna troska o figurę i wagę, porównywanie się pod tym względem do innych osób (oczywiście, tych które są od nas szczuplejsze) oraz opieranie  samooceny i poczucia własnej wartości przede wszystkim na wyglądzie i umiejętności kontrolowania wagi.

Psycholog Warszawa Centrum Probalans Oferuje pomoc terapeutyczną w zaburzeniach odżywiania

Jak poradzić sobie z napadami objadania się? – radzi psychoterapeuta Centrum probalans

W chwili obecnej nie ma przyjętej, skutecznej formy farmakologicznego leczenia napadów objadania się.  Badania wykazują, że przyjmowanie leków przeciwdepresyjnych zmniejsza po kilku tygodniach częstotliwość napadów objadania się o 50-60%, ale zamiany te utrzymują się krótko.

Głównymi problemami podtrzymującymi błędne koło napadów objadania się jest przede wszystkim uporczywe stosowanie diet (np. opóźnianie jedzenia, obniżanie liczby spożywanych kalorii, odchudzanie się i głodówki) oraz różne formy przeczyszczania się. Dużą rolę odgrywają również utrwalone błędne schematy myślenia i spostrzegania typu „wszystko albo nic”, które prowadzą do występowania naprzemiennie okresów niejedzenia lub objadania się.

Poradzenie sobie z napadami objadania się wymaga przede wszystkim determinacji i wysiłku. Jedzenie jest dostępne na każdym kroku, więc dla kogoś kto ma skłonność do objadania się konieczne jest przede wszystkim uświadomienie sobie powagi problemu i podjęcie decyzji o zmianie, która ma charakter głębszy niż zmiana jedynie nawyków żywieniowych. Konieczna jest kompleksowa praca nad sobą, która obejmuje takie elementy jak: praca nad poczuciem własnej wartości, samoakceptacją i obrazem ciała,  umiejętnością radzenia sobie ze stresem i emocjami, a także rozwiązywania problemów w bliskich relacjach, radzenia sobie z trudnościami życiowymi i rozwojem umiejętności interpersonalnych.

Psychoterapeuta Warszawa na pomoc

Osoby, które dostrzegają swój problem z objadaniem się, często próbują poradzić sobie same. Można skorzystać z książki Christophera Fairburne’a (2014), która zawiera kilkutygodniowy program samopomocowy lub dołączyć do grupy samopomocowej. Jeśli jednak napady objadania zdarzają się więcej niż raz w tygodniu, towarzyszą im próby przeczyszczania się (np. wymiotowanie) czy stosowanie rygorystycznych diet, a także gdy próby uporania się z problemem samodzielnie nie przynoszą efektu, zalecane jest skorzystanie ze specjalistycznej pomocy psychoterapeutycznej. W świetle badań korzystne jest również łączenie pomocy specjalistycznej z samopomocą.

Najbardziej przebadaną i skuteczną formą terapii napadowego objadania się i innych zaburzeń odżywiania jest terapia poznawczo-behawioralna (CBT). Pomocna może być też terapia interpersonalna, która koncentruje się na polepszeniu relacji z innymi.

Psycholog i psychoterapeuta Warszawa w jednym miejscu

Od czego zacząć?

Na początek warto przede wszystkim popracować nad motywacją do zmiany i odpowiedzieć sobie na następujące pytania:

  • Dlaczego chcę przestać się objadać?
  • Jeśli przestanę się objadać, w jaki sposób zmieni się moje myślenie o sobie?
  • Jeśli przestanę się objadać, jak wpłynie na moje samopoczucie, zdrowie i relacje z innymi?
  • Ile lat poświęciłam/em na napadowe objadanie się?
  • Ile czasu zabiera mi objadanie się dzisiaj i ile wydaję na to pieniędzy (dziennie, tygodniowo, miesięcznie)?
  • W jaki sposób przystosowałam/em swoje życie do problemów z objadaniem się?
  • Co stracę jeśli przestanę się objadać?

Literatura:
Fairburn Ch.G., (2014), Jak pokonać objadanie się, Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego
Fairburn Ch.G., (2013), Terapia poznawczo-behawioralna i zaburzenia odżywiania, Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego
Wilkos E., Kucharska K., (2017),  Etiologia zaburzeń odżywiania, Świat problemów, nr 9, s: 25-29.

Nasi psychoterapeuci, którzy Ci pomogą:

Paulina Osienicka,  Sylwia Bartczak, Joanna Smogorzewska,  Martyna Więckowska

Poznaj cały nasz zespół.