Czym jest zaburzenie osobowości typu borderline?
Zaburzenie osobowości definiuje się jako pewien stały schemat zachowań i towarzyszących temu emocji, który utrzymuje się przez długi czas, najczęściej od dzieciństwa.
Typ borderline (ang. borderline personality disorder- BPD) – zaburzenia osobowości – objawy:
- stała zmienność emocji
- brak poczucia własnej tożsamości
- duża impulsywność
- brak kontroli nad sobą
- doświadczenie silnej pustki, z którą trudno jest sobie poradzić
Jakich trudności doświadczają osoby zmagające się z Borderline?
- Brak regulacji emocji
Osoby cierpiące na BPD odczuwają bardzo silne, gwałtowne i skrajne emocje. Mają tendencję do częstego zmiany zdania oraz wahań nastroju. Brak uporządkowania emocji powoduje, że wobec bliskich i otoczenia często (w zależności od ich obecnego stanu) przyjmują wykluczające się postawy. Wynikiem braku odpowiedniej regulacji emocji są akty autodestrukcji, które mają na celu pozbycie się pojawiającego napięcia, huśtawki emocjonalnej, bólu i cierpienia, uczucia samotności i wstydu. Zazwyczaj pojawia się wtedy agresja i przemoc, irracjonalne i niebezpieczne zachowania, osądy w kierunku innych ludzi, autoagresja, a nawet próby samobójcze. Osoby chore stosunkowo łatwo uzależniają się od alkoholu i narkotyków, są skłonne do odbywania licznych i przypadkowych stosunków seksualnych oraz mogą mieć problem z zaburzeniem odżywiania.
- Negatywne postrzeganie świata
Osoby te skupiają całą swoją uwagę na negatywnych aspektach sytuacji w jakiej się znajdują. Często w sceptyczny sposób postrzegają ludzi oraz samych siebie, odczuwają ciągły niepokój i zagrożenie. Charakterystyczne dla osób cierpiących na zaburzenia z pogranicza są pojawiające się ruminacje- natrętne, obsesyjne i negatywne myśli, które chory nadmiernie analizuje, bezskutecznie chcąc przywrócić poczucie kontroli nad własnym życiem.
- Problemy dotyczące własnej tożsamości
Duża zmienność emocji u ludzi z Borderline wpływa na ich decyzje, plany i myśli oraz postrzeganie świata i samego siebie. Poczucie tożsamości osoby chorej jest bardzo niestabilne i kruche, osoby te są bardzo zagubione i sfrustrowane, stale bezskutecznie szukają odpowiedzi na pytanie „kim ja właściwie jestem?” Poczucie spójności z samym sobą może okazać się bardzo trudne do osiągnięcia, ponadto osoby z BPD często stosują myślenie zero-jedynkowe i nie dopuszczają do siebie innych sugestii czy rozwiązań.
- Niespójne poczucie własnej wartości
Często i skrajnie zmieniające się emocje powodują, że osoba nie potrafi określić samego siebie, przedstawia się w samych superlatywach, a kilku godzinach stwierdza, że jest okropnym i bezdusznym człowiekiem. W głowie osoby cierpiącej na BPD rodzi się mnóstwo pomysłów, pojawia się ogromny zapał do zmiany czy rozpoczęcia czegoś nowego, który na drugi dzień gaśnie pod wpływem stale zmieniających się emocji, a co za tym idzie także preferencji.
- Samotność i doświadczanie pustki
Większość osób cierpiących na Borderline mówi o przewlekłym uczuciu pustki oraz pojawiających się co jakiś czas chwilowych lub całkowitych brakach w odczuwaniu emocji, co wiąże się z dużym dyskomfortem. Wszechogarniająca pustka dodatnio koreluje z tendencjami do autoagresji oraz skłonnościami do popadania w depresje, stany lękowe czy innych zaburzeń osobowości.
- Wrażliwość emocjonalna na bardzo wysokim poziomie
Osoby cierpiące na BPD są zazwyczaj tymi, które bardzo łatwo urazić czy zranić. Niewinny żart, który nie miał na celu nikogo urazić w tym przypadku może okazać się dramatem. Pozytywne słowa i zdarzenia są rzadziej „wychwytywane”, cała uwaga skupia się na negatywach, na pozór krzywych spojrzeniach, niepokoju czy skrajnościach.
Osoby z BPD w związkach partnerskich
Związki osób cierpiących na BPD są zazwyczaj bardzo chaotyczne, pełne dramatów, skrajnych emocji, kłótni, wzlotów i upadków, burzliwych rozstań, a potem gorących powrotów. Chorzy w związkach romantycznych stają się bardziej podatni na zranienie, są nadmiernie podejrzliwi, mają problemy z zaufaniem partnerowi, potrzebują kontrolować sytuację. Charakterystyczny objaw to również ciągłe bezpodstawne, próby uniknięcia opuszczenia. Osoba czuje (zwykle przesadnie), że partner przestał ją kochać, poświęca jej mniej czasu, zachowuje się inaczej niż zwykle, cała relacja zaczyna się „sypać”. Kiedy bliska osoba nie odbiera telefonu lub nie odpisuje na smsy w głowie chorego pojawiają się najczarniejsze scenariusze, występują ataki paniki i lęki. Ponadto ludzie cierpiący na zaburzenie osobowości z pogranicza mają tendencję do naprzemiennego idealizowania i piętnowania swoich partnerów, w zależności od emocji, które w tym momencie odczuwają. Te wszystkie aspekty powodują, że stosunkowo często takie związki rozpadają się.
Psychoterapia- pokonaj BPD
Zgodnie z wynikami najnowszych badań, regularne korzystanie z psychoterapii przez okres kilku lat pozwala na uporanie się z objawami tego zaburzenia u znacznej większości osób cierpiących. Korzystanie z pomocy psychoterapeutycznej jest ogromną nadzieją na zmianę nie tylko dla chorych, ale także ich bliskich i ludzi wokół. Dzięki odpowiedniej wiedzy i doświadczeniu psychoterapeuta uczy osobę zmagającą się z BPD prawidłowej komunikacji, nazywania i przeżywania emocji, postrzegania różnych sytuacji życiowych oraz pomaga w odnalezieniu poczucia własnej tożsamości, zmniejszeniu uczucia pustki i samotności czy zbudowaniu trwałej i zdrowej relacji z bliskimi.
Autorka: Agnieszka Brzostowska