Alkohol jest istotnym elementem życia społecznego wielu kultur. Miliony ludzi na całym używa alkoholu do wznoszenia okazjonalnych toastów. Dla wielu jest nieodłączną częścią pewnych potraw, a jeszcze inni sięgają po niego, aby złagodzić zszargane nerwy. Warto jednak podkreślić, że okazjonalne spożywanie alkoholu jest czymś zupełnie innym niż choroba alkoholowa. Choroba alkoholowa jest bowiem poważnym zaburzeniem psychicznym, którego głównym objawem jest potrzeba ciągłego sięgania po alkohol i brak kontroli nad swoim zachowaniem po jego spożyciu. Alkoholizm jest bardzo podstępną chorobą, ponieważ często rozwija się niepostrzeżenie. Istnieją jednak pewne sygnały informujące o tym, że należy stanowczo zahamować. Jakie są fazy alkoholizmu, czym skutkuje nadmierne spożywanie alkoholu? Pomoc znajdziesz w Centrum probalans.
Jakie są przyczyny alkoholizmu?
Przyczyny choroby alkoholowej mogą być naprawdę różne. Oczywiście najczęstszym powodem nadmiernego spożywania alkoholu jest chęć pocieszenia, rozluźnienia i zapomnienia o problemach życia zawodowego czy prywatnego. Dla wielu ludzi picie alkoholu każdego dnia jest iluzją odskoczni od wyborów, dylematów i podejmowania trudnych decyzji.
Osoby w początkowej fazie choroby dopatrują się w kieliszku wina czy wódki źródła poprawy samopoczucia. Jest to, rzecz jasna, chwilowa i bardzo złudna ulga, po której pojawiają się wyrzuty sumienia i fatalne samopoczucie. Alkohol daje poczucie chwilowej beztroski dlatego tak często sięgają po nie osoby mierzące się z wieloma przeciwnościami losu.
Inną przyczyną pojawienia się choroby alkoholowej jest środowisko, w jakim obracamy się na co dzień. Niestety dzieci dorastające w rodzinach, w których alkoholu było stanowczo za dużo, wykazują pewne psychologiczne predyspozycje do wpadnięcia w nałóg. Według niektórych uczonych, istnieje nawet coś takie jak gen alkoholizmu.
Badania pokazują jednak, że uwarunkowania genetyczne są jedynie w połowie odpowiedzialne za to, jakimi jesteśmy ludźmi. Dlatego nie można zakładać, że każda osoba pochodząca z rodziny dysfunkcyjnej jest skazana na alkoholizm. Odpowiednia terapia jest w stanie wyrwać każdą osobę z kręgu uzależnienia.
Metaforycznie można stwierdzić, że alkoholizm jest w pewnym sensie chorobą zakaźną. Picie towarzyskie i częste przebywanie w obecności osób pod wpływem alkoholu zdecydowanie zwiększa ryzyko uzależnienia. Problem ten pojawia się już w wielu nastoletnim, kiedy to młodzi ludzie mają silną potrzebę dopasowania się do otoczenia i zaimponowania rówieśnikom. Obowiązkiem rodziców i pedagogów jest zatem uświadamianie młodym ludziom jak zgubne jest picie alkoholu i jak fatalne są skutki uzależnienia.
Jakie są fazy alkoholizmu? – wyjaśnia psycholog Warszawa
Choroba alkoholowa jest efektem długotrwałego i regularnego nadużywania alkoholu. Alkoholizm z pewnością nie powstaje z dnia na dzień, a odróżnienie choroby od okazjonalnego picia bywa bardzo trudne. W europejskiej kulturze alkohol obecny jest wszędzie i trudno unikać go przy wielu okazjach. Bardzo ważne jest zatem aby mieć świadomość tego, czym jest bezpieczne picie i jak postępuje rozwój choroby. Wiedza na ten temat jest w stanie zapobiec wpadnięciu w nałóg i pomaga rozpoznać pierwsze symptomy choroby. Amerykański lekarz Elvin Morton Jellink wyróżnił cztery fazy rozwoju choroby alkoholowej.
Faza wstępna
Faza wstępna to początkowe stadium choroby alkoholowej, często określane także mianem fazy prealkoholowej. Jest to etap, który może trwać nawet kilka lat dlatego tak trudno jest odróżnić chorobę od okazjonalnego picia. W fazie wstępnej osoby pijące odczuwają znaczą poprawę samopoczucia po wypiciu określonej ilości alkoholu. Zwiększa się także pewność siebie i odwaga do robienia brawurowych rzeczy. Jest to czas, w którym osoba odczuwa pewnego rodzaju zafascynowanie działaniem trunków, choć wraz z czasem następuje zmiana tolerancji, co oznacza, że pijący potrzebuje większej ilości alkoholu do uzyskania tych samych efektów.
Faza ostrzegawcza
Fazę ostrzegawczą określa się również mianem stadium zwiastunowego. Osoby uzależnione uznają, że alkohol odgrywa istotną rolę w ich życiu i poszukują kolejnych pretekstów do napicia się. Twierdzą jednocześnie, że mają nad tym pełną kontrolę, podczas gdy jedyne o czym myślą to to, kiedy i jak mogą sięgnąć po kolejną dawkę trunków. W tym okresie osoby pijące zaczynają pić samotnie, a często także i w ukryciu przed innymi ludźmi. Pojawiają się pierwsze choroby somatyczne związane z nadużywaniem alkoholu. Osoby uzależnione sięgają po kolejne dawki alkoholu w celu złagodzenia objawów zespołu abstynencyjnego.
Faza krytyczna
Faza krytyczna nazywana jest także ostrym stadium choroby alkoholowej. Jest to faza, w której alkohol staje się centrum życia. Osoba pijąca nie jest już w stanie panować nad własnym życiem. Porzuca hobby i zainteresowania. Odtrąca od siebie ludzi i coraz częściej pije samotnie. Nie do końca jest jeszcze w stanie zdać sobie sprawę z popełnianych błędów, mimo licznych upomnień od pracodawcy czy członów rodziny. W tej fazie objawy alkoholizmu wyraźnie się nasilają. Pijący nie panuje nad ilością spożywanego alkoholu choć fakt uzależnienia w dalszym ciągu jest dla niego nie do przyjęcia. Pogorszenie następuje nie tylko pod kątem fizycznym, ale degradacji ulega także zdrowie psychiczne.
Faza przewlekła
Faza przewlekła, czyli alkoholizm chroniczny to stan, w którym głód alkoholowy jest nie do poskromienia. Alkoholik wpada w ciągi picia, które mogą trwać nieustannie nawet przez kilkanaście dni. Okresy abstynencji wymuszone są wskutek pojawienia się silnych efektów ubocznych. Alkoholik w żaden sposób nie panuje nad swoim piciem. Regularne nadużywanie dużych ilości alkoholu, które spowodowane jest całkowitą utratą kontroli, powoduje szereg przykrych dolegliwości ze strony organizmu. Alkoholik przestaje odczuwać jakiekolwiek poczucie winy, a alkohol staje się absolutnym centrum życia. Osoba uzależniona, która nie chce podjąć leczenia spotyka się z ostracyzmem i odrzuceniem ze strony otoczenia.
Czym jest zespół abstynencyjny?
Zespół abstynencyjny jest jednym z najpoważniejszych skutków ubocznych uzależnienia od alkoholu. Jest to szereg dolegliwości, które wywołane są długotrwałym i nadmiernym spożyciem alkoholu. W przypadku alkoholików chronicznych, objawy zespoły abstynencyjnego są jedynym powodem chwilowego zaprzestania picia.
Osoba uzależniona doświadcza wielu objawów abstynencyjnych, wśród których możemy wyróżnić otępienie alkoholowe, drżenie mięśni, zaburzenia rytmu serca, nadciśnienie tętnicze, zaburzenia pamięci i koncentracji czy zagrażająca życiu padaczka alkoholowa. Choremu, który nie radzi sobie z piciem, grozi marskość wątroby i choroby psychiczne. Alkoholizm jest bowiem stanem, który uszkadza nie tylko układ pokarmowy i krążeniowo-sercowy, ale także neurologiczny. Mózg jest drugim po wątrobie najbardziej wrażliwym na działanie alkoholu narządem.
Psychozy alkoholowe będące efektem nadmiernego spożycia substancji psychoaktywnych są problemem nie tylko dla osób uzależnionych, ale także dla ich otoczenia. Osoby nie radzące sobie z alkoholem często bywają spychane na skraj marginesu społecznego co wzbudza w nich jeszcze większą agresję. Silne uzależnienie może przyczynić się nawet do utraty świadomości, po której chory doświadcza stanu, który jest powszechnie znany jako kac moralny.
Jakie są skutki alkoholizmu?
Uzależnienie od alkoholu to coś zdecydowanie poważniejszego niż silne pragnienie jego spożywania. Alkohol jest bowiem substancją, po którą sięgają osoby zmagające się z różnymi przeciwnościami losu. Wpadnięcie w uzależnienie jest zatem dodatkowym problemem, którego rozwiązanie wymaga skorzystania z profesjonalnej pomocy. Choroba alkoholowa niesie za sobą szereg daleko idących konsekwencji. Jej skutki dotykają zarówno ciała, jak i psychiki. Skutki picia możemy podzielić na krótko oraz długotrwałe. Do krótkotrwałych konsekwencji nadmiernego spożycia alkoholu zaliczmy problemy z równowagą i koordynacją, wymioty, wahania nastroju, rozwolnienie, osłabienie zmysłów oraz zanik zahamowań społecznych.
Osoby dotknięte chorobą alkoholową zmagają się z szeregiem dolegliwości wysyłanych przez ciało. Alkohol zaburza przyswajanie wielu witamin i minerałów, czego skutkiem może być między innymi osteoporoza czy zespół Korsakowa. Degradacji ulega mózg oraz cały układ nerwowy człowieka. Skutkiem uzależnienia od alkoholu mogą by problemy kardiologiczne, takie jak przerost komory, arytmia a także zagrażające życiu zatory i zakrzepy.
Objawy uzależnienia uderzają także w psychikę, która jest konsekwentnie niszczona przez chorobę alkoholową. Głód alkoholowy, który pojawia się w zaawansowanym stadium choroby, sprawia, że chory staje się nieobliczalny dla otoczenia i samego siebie. Rozwój alkoholizmu następuje stopniowo, podobnie jak degradacja układu nerwowego. Paradoksalnie substancja, która sprawia, że czujemy chwilową euforię, w rzeczywistości jest jednym z najsilniejszych depresantów. Oznacza to, że jednym z najczęstszych skutków spożywania alkoholu, jest silna depresja, zaburzenia lękowe, schizofrenia, choroba dwubiegunowa oraz zaburzenia snu.
Jak poradzić sobie z problemem uzależnienia?
Warto pamiętać o tym, że uzależnienie od alkoholu nie jest wyrokiem skazującym. Każdy, kto zauważa u siebie objawy uzależnienia i chce zdecydować się na leczenie alkoholizmu, powinien nastawić się na walkę z chorobą alkoholową. Leczenie uzależnienia to trudna i bolesna droga, podobnie zresztą jak utrata kontroli osób uzależnionych nad własnym życiem – mówi psycholog Warszawa.
Alkoholizm, podobnie jak wszystkie uzależnienia, można pokonać, jeśli tylko chory zdecyduje się na leczenie i skorzystanie z profesjonalnej pomocy. Leczenie uzależnienia od picia jest procesem, składającym się z kilku etapów. Pierwszym z nich jest leczenie farmakologiczne, którego celem jest zniwelowane objawów zespołu abstynencyjnego. Etap ten określany jest jako odtruwanie organizmu i jest standardowym elementem leczenia uzależnienia od alkoholu.
Kolejnym krokiem jest zrozumienie przyczyn uzależnienia od alkoholu. Jest to proces, w którym nieocenioną rolę odgrywają specjaliści psychoterapii uzależnień. Dzięki ich pomocy, chory próbuje znaleźć przyczynę swoich problemów z piciem i kreuje system motywacji, który jest motorem napędowym w walce z alkoholem. Na tym etapie terapeuta przedstawia choremu korzyści płynące z życia w abstynencji.
Ostatnim krokiem terapii uzależnień jest samodzielna praca chorego nad powrotem do ogólnie akceptowanych struktur społecznych. Choroba alkoholowa nie zawsze jest uleczalna, a utrzymanie abstynencji bywa niezwykle trudne. Bardzo ważne jest zatem, aby zaraz po zakończeniu terapii, osoba, która przestała pić skupiła się na korzyściach płynących z takiego stanu rzeczy. Pomocne na tym etapie są wszelkiego rodzaju pasje, hobby i zainteresowania, które wcześniej, wskutek choroby, nie były możliwe do realizacji.