Uwikłani w kredyty, obciążeni codziennymi wydatkami, pełni zobowiązań wobec bliskich, za wszelka cenę dążymy do zapewnienia sobie stabilizacji. Chcemy mieć prace! Dziś, kiedy ryzyko bezrobocia jest potężne z powodu Covid-19. (a trudna sytuacja na rynku pracy dotyczy całej Unii Europejskiej) jednym z największych zagrożeń naszej strefy komfortu wydaje się być dzisiaj utrata pracy.
Dlaczego tak dotkliwie odczuwamy utratę pracy?
Utrata pracy to spadek pozycji materialnej człowieka, początkowo rozpatrujemy ją więc w kategoriach ekonomicznych, ale utrata pracy i skutki trwania w tej sytuacji można obserwować także na płaszczyźnie psychologicznej. Zwolnienie z pracy to dla nas często szok! Budzi w nas dużo silnych emocji. Czujemy złość, mamy poczucie zagrożenia, dopada nas przygnębienie i apatia, towarzyszy temu poczucie klęski i porażki, często jesteśmy bezradni wobec wymogów dzisiejszego, trudnego rynku pracy.
Im bardziej poczucie naszej wartości opierało się na pracy, tym dotkliwiej odczujemy jej stratę.
Praca dla wielu osób to coś znacznie więcej niż tylko sposób zarabiania na życie – mówi psycholog Warszawa
Wpływa ona również na to jak widzimy siebie oraz na to jak postrzegają nas inni. Ponadto w wielu przypadkach nadaje ona sens życiu. Praca pełni szereg istotnych funkcji, jest źródłem społecznego prestiżu (w ogólnym odbiorze bezrobotny to ktoś gorszy, niepotrzebny – bezrobotny to piętno). Praca określa nam społeczną tożsamość, daje możliwość bycia aktywnym i możliwość realizowania się w wielu ważnych dla nas obszarach. Praca to możliwość realizowania celów, zarówno tych osobistych jak i zbiorowych, wymaga regularnej aktywności, dzięki czemu często organizuje nam czas, jest źródłem wielu doświadczeń.
Utrata pracy jest dotkliwą stratą. W końcu bycie bezrobotnym jest – obok śmierci osoby bliskiej i rozwodu – najbardziej stresogenną sytuacją w życiu.
Interwencja kryzysowa w sytuacji utraty pracy – pomoc psychologa
Interwencja kryzysowa to forma pomocy dla osób, które przechodzą kryzys, od innych form pomocy psychologicznej wyróżnia ją relatywnie krótki czas pracy z psychologiem (maksymalnie 6 spotkań). Celem jest szybkie wyjście z kryzysu, ważne jest dotarcie do źródła problemu, zapewnienie bezpieczeństwa i wsparcie w opracowanie planu działania. Aby skorzystać z tej formy pomocy i aby skuteczność tej pomocy była wysoka, powinniśmy szukać wsparcia tuż po doświadczeniu sytuacji kryzysowej. Interwencja wobec osób, które silnie odczuwają utratę pracy właśnie na płaszczyźnie psychicznej powinna być podjęta już w pierwszych dniach, czy tygodniach po doświadczeniu zwolnienia. Musimy mieć świadomość, że negatywne konsekwencje pozostawania bez pracy pojawiają się po już po upływie około 3 miesięcy, a następnie zaczynają się utrwalać. Trudniej jest nam po tym okresie podjąć działania i podjąć właściwa aktywność na rynku pracy.
Psycholog w Warszawie radzi: zmierz się ze swoimi uczuciami
Jedną z pułapek, w jakie wpadamy po utracie pracy, jest stawianie się w pozycji ofiary. Sprzyja temu fakt, że w powszechnym odczuciu jest to rodzaj krzywdy. Ale przyjmując ten punkt widzenia tracimy poczucie, że możemy wpływać na swoją sytuację. Tkwienie w takim przekonaniu to droga do depresji. Silne przygnębienie, apatia, czy depresja znacząco utrudniają powrót na rynek pracy, dlatego tak ważne jest, aby aktywnie uporać się ze swoimi uczuciami. Przyznanie się do swoich uczuć i wyjście naprzeciw swoim negatywnym myślom pomogą nam w szybszym uporaniu się z kryzysem i stresem, który mu towarzyszy.
Zmierzenie się ze swoimi negatywnymi uczuciami, zaprzestanie rozpamiętywania przeszłości i zaakceptowanie rzeczywistość, to moment, w którym możemy zacząć kierować swoje myślenie w przyszłość i zacząć planować zmianę.
Utrata pracy wymusza zmianę
Utrata pracy, choć może być dla nas silnym, traumatycznym doświadczeniem, może tez być początkiem ważnych pozytywnych zmian. Pozostawanie bez pracy daje nam szanse na zastanowienie się nad własnym życiem i priorytetami, a także na przemyślenie swojej ścieżki kariery i rozwoju zawodowego.
Gdy zmierzymy się już z negatywnymi uczuciami, które wywołał w nas fakt zwolnienia z pracy, kiedy zaakceptujemy rzeczywistość, łatwiej jest nam planować zmianę i rozpocząć skuteczne i aktywne działania na rynku pracy.
Profesjonalne wsparcie psychologa i doradcy zawodowego może spowodować, ze ta wymuszona zmiana obkupiona kryzysem, z dłuższej perspektywy okaże się, być dobrym momentem do zmian na lepsze, do realizowania swoich marzeń.
Zapraszamy do zapoznania się z unikalną pomocą psychologiczną dla osób, których zwolniono z pracy.
Psycholog – Doradca Zawodowy – Interwent Kryzysowy Centrum probalans
Dominika Markowska